Blog o Józefie Piłsudskim i jego epoce
W XIX wieku w Rosji kobiety nie miały prawa do studiowania na uniwersytetach. Ale w 1878 roku w Petersburgu założone zostały Kursy Bestużewa. Była to instytucja szkolnictwa wyższego dla kobiet, których ambicja nie ograniczała się do ukończenia szkoły średniej. Jedną z Polek, która uczyła się na Kursach Bestużewa była Maria Paszkowska, wywodząca się z rodzinyWięcej oMaria Paszkowska, czyli „Hetmanica” z PPS[…]
Wspomnienia Jędrzeja Moraczewskiego z lat 1900-1907, są barwnym obrazem nie tylko życia politycznego Galicji – gdzie mieszkał i pracował jako inżynier kolejnictwa – ale także obyczajów tamtego czasu. W Polskiej Partii Socjalistycznej ścierały się wówczas nurty niepodległościowy i internacjonalistyczny. „Nie mogliśmy się w żaden sposób pogodzić się – stwierdzał Moraczewski – z faktem, że polskiWięcej oEndeckie kołki i socjalistyczne polana[…]
Japońskie spotkanie Romana Dmowskiego i Józefa Piłsudskiego w 1904 roku jest treścią dramatu Jacka Inglota „Długi dzień w Tokio”. Żaden z uczestników wielogodzinnej rozmowy nie pozostawił z niej relacji, jednak ich poglądy na sprawę polską w tamtym czasie są, oczywiście znane, i to na ich podstawie autor stworzył sceniczny dialog. Osią sztuki jest fundamentalny spórWięcej oDmowski i Piłsudski przy koniaku o Polsce oraz o pięknej rozwódce[…]
Na herbatki towarzyskie w Belwederze Aleksandra Piłsudska zapraszała znajome z czasów pracy w PPS, działalności niepodległościowej, wyprawy strzelców na Kielce w sierpniu 1914 roku i służby w oddziale wywiadowczym 1. Pułku Piechoty, a potem I Brygady Legionów. Także z myślą o nich stała się inicjatorką ustanowienia Krzyża i Medalu Niepodległości. Pasjans i nielegalszczyzna Jeden zWięcej oBojowniczki w Belwederze[…]
Na wystawie stałej, w galerii Symbol, której istotą jest „przerzucenie pomostu pomiędzy biografią bohatera wystawy a współczesnością”, znajduje się egzemplarz „Bibuły” Józefa Piłsudskiego, wydanej w 1978 roku poza zasięgiem komunistycznej cenzury przez Niezależną Oficynę Wydawniczą NOWa. Pracownicy tego wydawnictwa drugiego obiegu byli „późnymi wnukami” Józefa Piłsudskiego, redaktora „Robotnika”, a jednocześnie drukarza, odbijającego na maszynie zwanejWięcej o„Bibuła” Józefa Piłsudskiego. Od caratu do komunizmu[…]
„Niezwykle ujmujący w obejściu, miły, kulturalny, niezastąpiony »mistrz Jodko« umiał zjednywać sobie serca przyjaciół i towarzyszy. Kochali go wszyscy. A robociarze, z którymi był zawsze za pan brat, przepadali za jego towarzystwem, za jego swobodą słowa, błyskotliwym dowcipem i bezpośredniością, która biła z jego niebieskich oczu, z rudozłotej brody, z pięknej, radosnej uśmiechniętej twarzy”. TakWięcej oWitold Jodko-Narkiewicz. Zaufany człowiek Józefa Piłsudskiego[…]
Józef Piłsudski nie przepadał za oficjalnymi uroczystościami. Nie odmówił jednak przybycia na jubileusz pracy pisarskiej Wacława Sieroszewskiego w 1927 roku. Sieroszewski spędził długie lata na Syberii, zesłany za udział w ruchu socjalistycznym, a także za to, że będąc więźniem X pawilonu Cytadeli Warszawskiej (trafił tam później także Piłsudski), rzucił ramą wyrwaną z okna w carskiegoWięcej oStarszy pan w Legionach[…]
Syberia, rok 1918. Wieloletni zesłaniec, uczestnik powstania styczniowego opowiada sen. Pojawił się w nim człowiek, który „wąs szarpał, papierosy ćmił jeden za drugim i myśli jego widziałem, ale nie widziałem jego oblicza.” Opowiadał mu wcześniej o nim porucznik Stefan Winiarski ( w tej roli Adam Brodzisz), legionista, który dostał się do rosyjskiej niewoli. „Jaka jestWięcej oBohaterowie Sybiru z legionistą na czele[…]
19 maja 1905 roku. Weranda cukierni przy ulicy Miodowej w Warszawie. Huk, błysk, dym, a za chwilę wijące się na ziemi i nieruchome, poszarpane ciała. Dwudziestopięcioletni Tadeusz Dzierzbicki, bojowiec PPS oczekiwał na przejazd ulicą Miodową generał-gubernatora warszawskiego Konstantina Maksymowicza. Bojowiec miał rzucić bombę na powóz wiozący carskiego dostojnika z zamku do cerkwi, dawnego kościoła katolickiego,Więcej oBomba zabija bojowca, a carskiego generała – strach[…]
Aniuta Pankratowa (Nora Ney) jest oburzona. Ktoś zatrzymał pociąg, którym jechała, bo ogłoszono strajk. Sprawcą przerwy w podróży okazuje się działacz PPS i bojowiec Bolesław Ratomski (Franciszek Brodniewicz). Aniuta policzkuje go, ale widać w jej oczach błysk zainteresowana zabójczo przystojnym bojowcem. Akcja „Córki generała Pankratowa”, filmu z 1934 roku, w reżyserii Mieczysława Znamierowskiego i JózefaWięcej oBojowiec i córka carskiego generała[…]