Blog o Józefie Piłsudskim i jego epoce
Syberia, rok 1918. Wieloletni zesłaniec, uczestnik powstania styczniowego opowiada sen. Pojawił się w nim człowiek, który „wąs szarpał, papierosy ćmił jeden za drugim i myśli jego widziałem, ale nie widziałem jego oblicza.” Opowiadał mu wcześniej o nim porucznik Stefan Winiarski ( w tej roli Adam Brodzisz), legionista, który dostał się do rosyjskiej niewoli. „Jaka jestWięcej oBohaterowie Sybiru z legionistą na czele[…]
19 maja 1905 roku. Weranda cukierni przy ulicy Miodowej w Warszawie. Huk, błysk, dym, a za chwilę wijące się na ziemi i nieruchome, poszarpane ciała. Dwudziestopięcioletni Tadeusz Dzierzbicki, bojowiec PPS oczekiwał na przejazd ulicą Miodową generał-gubernatora warszawskiego Konstantina Maksymowicza. Bojowiec miał rzucić bombę na powóz wiozący carskiego dostojnika z zamku do cerkwi, dawnego kościoła katolickiego,Więcej oBomba zabija bojowca, a carskiego generała – strach[…]
Aniuta Pankratowa (Nora Ney) jest oburzona. Ktoś zatrzymał pociąg, którym jechała, bo ogłoszono strajk. Sprawcą przerwy w podróży okazuje się działacz PPS i bojowiec Bolesław Ratomski (Franciszek Brodniewicz). Aniuta policzkuje go, ale widać w jej oczach błysk zainteresowana zabójczo przystojnym bojowcem. Akcja „Córki generała Pankratowa”, filmu z 1934 roku, w reżyserii Mieczysława Znamierowskiego i JózefaWięcej oBojowiec i córka carskiego generała[…]
Pewnego letniego dnia w 1893 roku, pięciu mężczyzn wybrało się do lasu na Belmoncie w Wilnie, by tam, w spokoju, z dala od ludzkich oczu, poważnie porozmawiać. Skromny posiłek podczas wielogodzinnej dyskusji składał się z chleba i mleka przyniesionych od siostry jednego z nich – Józefa Piłsudskiego. Pozostałymi uczestnikami spotkania byli Stanisław Wojciechowski, Ludwik Zajkowski,Więcej o„Bibuła”, czyli rewolucyjny sport[…]
Jeśli nie można siłą, to trzeba fortelem. Zbrojne odbicie więźniów to nie taka prosta sprawa jak zastrzelenie stójkowego lub nawet rzucenie bomby w powóz carskiego generała. Wiosną 1906 roku na Pawiaku przebywało dziesięciu więźniów skazanych na śmierć za dokonanie aktów terrorystycznych. Większość z nich była bojowcami PPS. Partia postanowiła ich uwolnić, a akcję przeprowadzili członkowieWięcej oBojowcy na ekranie, czyli odbicie dziesięciu więźniów z Pawiaka[…]
Łódź, ulica Wschodnia 19, 22 lutego 1900 r. Józef Piłsudski skończył pisać artykuł do „Robotnika” późno w nocy. Było już może wpół do trzeciej. Ledwo zasnął, został obudzony. Przy łóżku stali żandarm i rewirowy. Tak zakończyło się kilkuletnie tropienie przez carską policję drukarni „Robotnika”, pisma Polskiej Partii Socjalistycznej. Do tego feralnego dnia ukazało się 35Więcej oPiłsudski i łódzka katastrofa[…]
Stanisław Brzozowski, znany pisarz, krytyk literacki, publicysta – agentem Ochrany! Ta informacja opublikowana w kwietniu 1908 roku w „Czerwonym Sztandarze”, piśmie Socjaldemokracji Królestwa Polskiego i Litwy, zszokowała opinię publiczną. O to, czy była prawdziwa, spierano się gwałtownie przez wiele lat i do dziś są obrońcy tezy o niewinności pisarza oraz przekonani o jego współpracy agenturalnej.Więcej o Współpracownik Piłsudskiego, agentka Ochrany i trup mecenasa[…]
Michaił Murawjow, generał- gubernator wileński, zasłużenie został nazwany Wieszatielem, gdyż posłał na stryczek wielu powstańców styczniowych. Tych, których nie kazał powiesić, zesłał na Sybir. W 1898 roku w Wilnie odsłonięto jego pomnik. Józef Piłsudski komentował na łamach „Przedświtu” to wydarzenie: „W istocie, jak pamiętam Wilno, a pamiętam je od bardzo dawna, nic dotychczas tak nieWięcej oJózef Piłsudski i pomnik Murawjowa „Wieszatiela”[…]
W lutym 1900 roku Józef i Maria Piłsudscy zostali aresztowani przez carską policji w Łodzi. Tam, w ich mieszkaniu przy ulicy Wschodniej, znajdowała się tajna drukarnia „Robotnika”, pisma PPS. Piłsudski nie zdążył wypuścić w świat 36 numeru. Tak skończyła się dla Józefa Piłsudskiego kilkuletnia przygoda z konspiracyjną gazetą. Sześć lat wcześniej, na przemyconej przez granicęWięcej oPrzygoda Piłsudskiego z „Robotnikiem”[…]
Aleksandra Szczerbińska, przyszła żona Józefa Piłsudskiego, tak wspominała pierwsze spotkanie z nim, wiosną 1906 r.: „Żywo stoi mi w pamięci ten obraz, gdy w wiosenne popołudnie staliśmy wśród kilku karabinów, między koszami z browningami, mauzerami i z amunicją”. Szczerbińska zajmowała się w PPS przechowywaniem i wydawanie broni bojowcom, a także jej transportem. Najpopularniejszą bronią używanąWięcej oBrowning Józefa Piłsudskiego[…]