20 sty

itMJPWS Napisano w Marszałek Brak komentarzy

Józef Piłsudski, profesor Odo Bujwid i plan Zułowa

Pewnego dnia w 1925 roku Józef Piłsudski gościł w swoim domu w Sulejówku profesora Odo Bujwida, znakomitego lekarza bakteriologa. Przyszedł wówczas kasjer z wypłatą pensji, przysługującej Marszałkowi jako byłemu Naczelnikowi Państwa. Piłsudski zapytał czy przyniósł też grosze, a gdy kasjer odpowiedział twierdząco, polecił, by monety oddać córkom – Wandzi i Jagódce. „A z resztą jużWięcej oJózef Piłsudski, profesor Odo Bujwid i plan Zułowa[…]

13 sty

itMJPWS Napisano w Wiktor Brak komentarzy

Endeckie kołki i socjalistyczne polana

Wspomnienia Jędrzeja Moraczewskiego z lat 1900-1907, są barwnym obrazem nie tylko życia politycznego Galicji – gdzie mieszkał i pracował jako inżynier kolejnictwa – ale także obyczajów tamtego czasu. W Polskiej Partii Socjalistycznej ścierały się wówczas nurty niepodległościowy i internacjonalistyczny. „Nie mogliśmy się w żaden sposób pogodzić się – stwierdzał Moraczewski – z faktem, że polskiWięcej oEndeckie kołki i socjalistyczne polana[…]

28 gru

itMJPWS Napisano w Symbol Brak komentarzy

Monety II Rzeczypospolitej i ich projektanci

W 1924 roku rząd Władysława Grabskiego zdecydował o wprowadzeniu nowej waluty – złotego, który zastąpił markę polską. Dość szybko, bo w ciągu pięciu lat banknoty o wartości od 1 do 50 złotych zostały wycofane z obiegu, zastąpione przez monety. W 1924 pojawiła się pierwsza moneta jednozłotowa, bita w srebrze i co ciekawe, na awersie umieszczonoWięcej oMonety II Rzeczypospolitej i ich projektanci[…]

21 gru

itMJPWS Napisano w Recenzje Brak komentarzy

„Miejski grunt. 250 lat polskiej gry z nowoczesnością” – Rafał Matyja

W książce „Miejski grunt. 250 lat polskiej gry z nowoczesnością” (Karakter) Rafał Matyja zwraca uwagę na to, że twórcami II Rzeczypospolitej nie są tylko ci, którzy stanęli na pomnikach, „ale także ci, których nie potrafi wspomnieć pozrywana tradycja instytucji publicznych. Ci, którzy tworzyli i przekształcali urzędy, szkoły, szpitale i przychodnie lekarskie, którzy tworzyli pomoc społecznąWięcej o„Miejski grunt. 250 lat polskiej gry z nowoczesnością” – Rafał Matyja[…]

15 gru

itMJPWS Napisano w Bez kategorii Brak komentarzy

Książę Sapieha, Ajnowie i Święto Niedźwiedzia

Zanim Bronisław Piłsudski i Wacław Sieroszewski zaczęli w 1903 roku badać kulturę Ajnów na Hokkaido, kilkanaście lat wcześniej dotarł do nich podróżnik książę Paweł Sapieha. Była to wycieczka o turystycznym charakterze, w poszukiwaniu egzotyki, bo taki też był cel azjatyckiej podróży Sapiehy, od Indii poprzez Chiny, Japonię do syberyjskiej części Rosji. Z Hakodate dotarł niespełnaWięcej oKsiążę Sapieha, Ajnowie i Święto Niedźwiedzia[…]

17 lis

itMJPWS Napisano w Wiktor Brak komentarzy

Dmowski i Piłsudski przy koniaku o Polsce oraz o pięknej rozwódce

Japońskie spotkanie Romana Dmowskiego i Józefa Piłsudskiego w 1904 roku jest treścią dramatu Jacka Inglota „Długi dzień w Tokio”. Żaden z uczestników wielogodzinnej rozmowy nie pozostawił z niej relacji, jednak ich poglądy na sprawę polską w tamtym czasie są, oczywiście znane, i to na ich podstawie autor stworzył sceniczny dialog. Osią sztuki jest fundamentalny spórWięcej oDmowski i Piłsudski przy koniaku o Polsce oraz o pięknej rozwódce[…]

04 lis

itMJPWS Napisano w Recenzje Brak komentarzy

Wierna służba. Wspomnienia uczestniczek walk o niepodległość 1910–1915 oraz Służba Ojczyźnie. Wspomnienia uczestniczek walk o niepodległość 1915–1918

Wydanie przez Instytut Pamięci Narodowej w jednym tomie dwóch przedwojennych książek Wierna służba i Służba ojczyźnie, zawierających wspomnienia uczestniczek walk o niepodległość w latach 1910-1918, jest ważnym wydarzeniem. Wciąż bowiem w historycznych narracjach nie dość wyraźnie przebija się głos kobiet, a dotyczy to także pracy niepodległościowej. We wstępie do Wiernej służby członkinie komitetu redakcyjnego (naWięcej oWierna służba. Wspomnienia uczestniczek walk o niepodległość 1910–1915 oraz Służba Ojczyźnie. Wspomnienia uczestniczek walk o niepodległość 1915–1918[…]

30 paź

itMJPWS Napisano w Komendant Brak komentarzy

Na stos rzucili swój życia los. Cmentarze i kwatery legionowe w Polsce i na Ukrainie

Ano, trzeba pieczętować krwią, Co się kiedyś wyszeptało skrycie, trzeba młode dziś położyć życie, trzeba młodą pieczętować krwią (Stanisław Długosz) Na szlaku bojowym Legionów Polskich znajdują się liczne cmentarze i kwatery wojenne. Podczas służby w Legionach poległo, zmarło z ran i chorób ponad 3 tysiące żołnierzy. Ich nazwiska i wspomnienia o niektórych z legionistów, zawarteWięcej oNa stos rzucili swój życia los. Cmentarze i kwatery legionowe w Polsce i na Ukrainie[…]

27 paź

itMJPWS Napisano w Komendant Brak komentarzy

Krwawa klęska legionistów pod Mołotkowem

Od strony Stanisławowa (dziś Iwano-Frankowsk na Ukrainie) zbliżały się ku legionowym pozycjom oddziały rosyjskie. Liczyły około 15 tysięcy żołnierzy. Naprzeciwko nich stanęło siedem batalionów 2. oraz 3. Pułku Piechoty Legionów, dwa szwadrony kawalerii, bateria dział. Razem około 6200 żołnierzy. Plan walki przewidywał, że legioniści, zamiast bronić się, zaatakują wroga. „Było to posunięcie niezwykle ryzykowne. JakWięcej oKrwawa klęska legionistów pod Mołotkowem[…]

11 paź

itMJPWS Napisano w Symbol Brak komentarzy

Kościuszkowcy, niedawni łagiernicy i zesłańcy

Sowieckie władze mianowały dowódcą dywizji byłego podpułkownika Zygmunta Berlinga (nadały mu stopień generalski), dezertera z Wojska Polskiego, dawnego żołnierza Legionów. Berling należał do garstki, która podjęła współpracę z Sowietami i nie podzieliła losu kilkunastu tysięcy oficerów, więźniów obozów w Kozielsku i Starobielsku, rozstrzelanych w 1940 roku Katyniu i w Charkowie. „Nie zdążyli do Andersa” JednaWięcej oKościuszkowcy, niedawni łagiernicy i zesłańcy[…]