Blog o Józefie Piłsudskim i jego epoce
21 grudnia 1914 roku w Wiedniu odbył się bankiet zorganizowany przez Naczelny Komitet Narodowy na cześć brygadiera Józefa Piłsudskiego. Wówczas to padły pod jego adresem, wypowiedziane przez prezesa NKN, prof. Władysława Leopolda Jaworskiego słowa, że stał się legendą. „Panie brygadierze – mówił Jaworski – dookoła ciebie i Legionu, na czele którego stoisz, tworzy się jużWięcej oWiedeński bankiet na cześć Piłsudskiego[…]
Po boju pod Marcinkowicami oraz wkroczeniu 1. Pułku Piechoty Legionów do Nowego Sącza, 19 grudnia 1914 roku rozpoczęło się przekształcanie i rozbudowa pułku w I Brygadę Legionów. Józef Piłsudski, komendant pułku, miesiąc przedtem, 15 listopada, został mianowany brygadierem przez arcyksięcia Fryderyka Habsburga, głównodowodzącego armią austro-węgierską, „za wybitne zasługi w obliczu wroga”, a także dlatego, żeWięcej oBrygadier z wąsami[…]
Józef Piłsudski nie przepadał za oficjalnymi uroczystościami. Nie odmówił jednak przybycia na jubileusz pracy pisarskiej Wacława Sieroszewskiego w 1927 roku. Sieroszewski spędził długie lata na Syberii, zesłany za udział w ruchu socjalistycznym, a także za to, że będąc więźniem X pawilonu Cytadeli Warszawskiej (trafił tam później także Piłsudski), rzucił ramą wyrwaną z okna w carskiegoWięcej oStarszy pan w Legionach[…]
Józef Piłsudski, jako dowódca 1. Pułku Piechoty Legionów, otrzymał rozkaz obrony prawego, galicyjskiego brzegu Wisły od Bolesławia do ujścia Dunajca. Zdecydował się na działania ofensywne na drugim, wysokim brzegu rzeki, gdyż zajęcie go przez Rosjan dawałoby wgląd w pozycje legionistów. Piłsudski wysłał za Wisłę patrol Gustawa Orlicza-Dreszera „Dzielny ten żołnierz – wspominał Komendant w »MoichWięcej o1. Pułk Piechoty Legionów walczy nad Wisłą[…]
W pierwszych dniach sierpnia 1914 roku w krakowskim parku sportowym na Oleandrach wśród strzelców i drużyniaków, którzy stawiali się tam na rozkaz Komendanta, panował nastrój radosnego oczekiwania. Wiedzieli, że wojna jest nieunikniona. To tylko kwestia dni. Czekano na wojnę z nadzieją, że przyniesie niepodległość Polski. „Oleandry rozbrzmiewały od rana do nocy okrzykami komend, szczękiem broniWięcej oWymarsz! Oleandry, 6 sierpnia 1914 roku[…]
Prawdę mówiąc miś nie wybierał się na żadną wojnę. Przyszła do niego, jak do ludzi, i zagarnęła go. Rad nierad, miś spędził cztery lata poza domem. Był w rękach żołnierzy niemieckich i rosyjskich, ale spotkał też legionistów, żołnierzy polskich formacji w Rosji i armii Hallera. Lwów, rok 1910. „Na początku był zgrzyt i błyskanie nożycWięcej oPluszowy miś na Wielkiej Wojnie[…]
Warszawa, 21 lipca 1917 roku. Józef Piłsudski gra w karty z najbliższymi współpracownikami: Kazimierzem Sosnkowskim, Arturem Śliwińskim i Michałem Sokolnickim. Ten ostatni wspominał po latach, że „nastrój był psi”, lecz widać było, że Komendant, wprawdzie niewesoły, „już zrzucił z siebie wszelki ciężar gniotący go przez długie miesiące, ciężar wątpliwości, niepokoju o to, co się stanie,Więcej oKarty, przepowiednia i aresztowanie Józefa Piłsudskiego[…]
Najbardziej krwawy bój Legionów Polskich rozpoczął się 4 lipca 1916 roku. Tamtego dnia ruszyła rosyjska ofensywa. Od wczesnego rana pozycje legionowe pod wołyńską wsią Kostiuchnówka, zostały zasypane lawiną pocisków artyleryjskich. Nigdy wcześniej legioniści nie przeżyli takiego zmasowanego i długotrwałego ostrzału. Gdy się skończył, ruszyła fala rosyjskiej piechoty. Zagrożony okrążeniem batalion 5. pułku piechoty Legionów musiałWięcej oKostiuchnówka 1916. Odwrót przez bagna i powstrzymana szarża[…]
W 1928 roku pojawili się w kinach „Szaleńcy”, film opowiadający o trójce legionistów. Tytuł miał wydźwięk ironiczny, bo reżyser Leonard Buczkowski stworzył pochwałę ekranowych postaci. Nie mogło być zresztą inaczej w drugim roku po przewrocie majowym i w dziesiątą rocznicę odzyskania niepodległości. Jednak opinię, że strzelcy Piłsudskiego, a następnie żołnierze Legionów, to rzeczywiście nierozważni szaleńcy,Więcej oSzaleńcy, czyli legioniści na ekranie[…]
Znad Nidy forsownym marszem szła w maju 1915 roku I Brygada Legionów na front, by po kilku miesiącach okopowej służby wejść do boju. „Ze wzgórza, pod którym zatrzymały się kolumny, widać było cały teren przyszłej bitwy” – pisał Juliusz Kaden-Bandowski, oficer I Brygady w wydanej wkrótce po zakończeniu walk książce „Bitwa pod Konarami”. Przed oczamiWięcej oBój pod Konarami w oczach Kadena-Bandrowskiego[…]