Zbiór tekstów zebranych w książce „Józef Piłsudski – idee, tradycje, nawiązania”(IPN), otwiera artykuł „Myśl polityczna Józefa Piłsudskiego (1918-1922) profesora Grzegorza Nowika, kierownika działu naukowego naszego muzeum. Autor stwierdza, że Piłsudski miał nazbyt idealistyczne przekonanie, że wraz z odzyskaniem niepodległości nastąpi „odrodzenie duszy narodu” i że ujawnią się jedyne pozytywne cechy polskiego charakteru narodowego i będą dominować nad jego ułomnościami. Doświadczył też Piłsudski, że „choć Polacy są narodem, który kieruje się racjonalnymi przesłankami, to jednak daleko większy wpływ na kształtowanie ich opinii i nastrojów mają emocje”. Profesor Nowik podkreśla, że szereg decyzji i wypowiedzi Piłsudskiego dotyczących gospodarki przeczy funkcjonującej wciąż tezie o braku jego zainteresowania sprawami ekonomicznymi.

Profesor Zbigniew Zaporowski w artykule „Józef Piłsudski i parlamentaryzm. W kręgu mitów i faktów”, zwraca uwagę, że Marszałek nie był jedynym, który krytykował parlament, jego pozycję ustrojową i praktykę. Czynili to także prawnicy-konstytucjonaliści, a także czołowi politycy socjalistyczni. Autor stwierdza, że Piłsudski nie był wrogiem instytucji Sejmu, lecz „chciał ją sprowadzić wyłącznie do uchwalenia budżetu. Tym samym nie przyjmował do wiadomości, że oprócz stanowienia budżetu, parlament ma prawo i obowiązek także w inny sposób kontrolować rząd”.

Wobec zbliżającego się otwarcia Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku, warto zwrócić uwagę na tekst Mariusza Kolmasiaka o przedwojennym Muzeum Józefa Piłsudskiego w Belwederze. Ideą tamtego muzeum było to, żeby mieszkanie Marszałka w pałacu nie uległo żadnym zmianom i wyglądało tak, jak za jego życia. Dokonano częściowej rekonstrukcji pokojów na piętrze, zajmowanych przez Piłsudskiego, jako Naczelnika Państwa. Muzeum miało prezentować całe życie Piłsudskiego, jednak do 1939 roku została ukończona w całości tylko ekspozycja w sali „Zułów-Wilno”. Znajdowała się tam koszulka chrzcielna Marszałka. Będzie ją można zobaczyć już w tym roku na wystawie stałej w Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku.

Recenzował: Tomasz Stańczyk