BLOG Z WĄSEM

MUZEUM JÓZEFA PIŁSUDSKIEGO W SULEJÓWKU

Wacław Holewiński – Pogrom 1905

Wacław Holewiński – Pogrom 1905

Oszalały ze strachu generał gubernator-warszawski Maksymowicz i starający się rozumieć Polaków szef policji, generał Markgrafski, to jedni z bohaterów powieści Wacława Holewińskiego „Pogrom 1905”, o czasie rewolucji, która była jednocześnie zrywem narodowym. Nazywana jest czasami czwartym powstaniem polskim. Maksymowicz ucieka z Warszawy do twierdzy w Zegrzu, bojąc się zamachów ze strony bojowców PPS na jegoWięcej oWacław Holewiński – Pogrom 1905[…]

„Bibuła”, czyli rewolucyjny sport

„Bibuła”, czyli rewolucyjny sport

Pewnego letniego dnia w 1893 roku, pięciu mężczyzn wybrało się do lasu na Belmoncie w Wilnie, by tam, w spokoju, z dala od ludzkich oczu, poważnie porozmawiać. Skromny posiłek podczas wielogodzinnej dyskusji składał się z chleba i mleka przyniesionych od siostry jednego z nich – Józefa Piłsudskiego. Pozostałymi uczestnikami spotkania byli Stanisław Wojciechowski, Ludwik Zajkowski,Więcej o„Bibuła”, czyli rewolucyjny sport[…]

Obrócić koło historii

Obrócić koło historii

11 stycznia 1920 roku, w Lublinie – w mieście Unii polsko-litewskiej, a w zasadzie polsko-litewsko-ruskiej – Józef Piłsudski wypowiedział słowa, będące wyznacznikiem zasadniczego rysu jego myśli politycznej, a jednocześnie zadaniem i pytaniem kierowanym nie tylko do Polaków: „Czeka nas wielki wysiłek, na który my wszyscy, nowoczesne pokolenia, zdobyć się musimy, jeśli chcemy zabezpieczyć następnym pokoleniomWięcej oObrócić koło historii[…]

Bojowcy na ekranie, czyli odbicie dziesięciu więźniów z Pawiaka

Bojowcy na ekranie, czyli odbicie dziesięciu więźniów z Pawiaka

Jeśli nie można siłą, to trzeba fortelem. Zbrojne odbicie więźniów to nie taka prosta sprawa jak zastrzelenie stójkowego lub nawet rzucenie bomby w powóz carskiego generała. Wiosną 1906 roku na Pawiaku przebywało dziesięciu więźniów skazanych na śmierć za dokonanie aktów terrorystycznych. Większość z nich była bojowcami PPS. Partia postanowiła ich uwolnić, a akcję przeprowadzili członkowieWięcej oBojowcy na ekranie, czyli odbicie dziesięciu więźniów z Pawiaka[…]

Piłsudski i Petlura. Nocna rozmowa w Belwederze

Piłsudski i Petlura. Nocna rozmowa w Belwederze

9 grudnia 1919 roku w Belwederze usiedli naprzeciwko siebie Józef Piłsudski, Naczelnik Państwa i ataman Symon Petlura, przywódca Ukraińskiej Republiki Ludowej. Spotkali się w cztery oczy, bez współpracowników. To była bardzo długa i szczera rozmowa. Zaczęła się wieczorem, skończyła nad ranem. Kilka miesięcy wcześniej Polska i Ukraina były w stanie wojny. Poległ podczas niej pułkownikWięcej oPiłsudski i Petlura. Nocna rozmowa w Belwederze[…]

Józef Piłsudski – idee, tradycje, nawiązania

Józef Piłsudski – idee, tradycje, nawiązania

Zbiór tekstów zebranych w książce „Józef Piłsudski – idee, tradycje, nawiązania”(IPN), otwiera artykuł „Myśl polityczna Józefa Piłsudskiego (1918-1922) profesora Grzegorza Nowika, kierownika działu naukowego naszego muzeum. Autor stwierdza, że Piłsudski miał nazbyt idealistyczne przekonanie, że wraz z odzyskaniem niepodległości nastąpi „odrodzenie duszy narodu” i że ujawnią się jedyne pozytywne cechy polskiego charakteru narodowego i będąWięcej oJózef Piłsudski – idee, tradycje, nawiązania[…]

Łzy Józefa Piłsudskiego

Łzy Józefa Piłsudskiego

  Leon Wasilewski, długoletni współpracownik Józefa Piłsudskiego, wspominał, że tylko raz widział go płaczącego. Było to w styczniu 1919 roku. A powód łez stanowiło Wilno. „W toczącej się przy skromnym stole biesiadnym rozmowie Komendant mówił o sytuacji – relacjonował Wasilewski – Kiedy podniósł, że dla ratowania Lwowa musiał – z braku sił – dopuścić doWięcej oŁzy Józefa Piłsudskiego[…]

Gimnazjalista Ziuk

Gimnazjalista Ziuk

  Po pożarze majątku w Zułowie, który wydarzył się latem 1875 roku, rodzina Piłsudskich przeniosła się do Wilna. Ale, gdyby nie ta katastrofa, Ziuk prędzej czy później znalazłby się w mieście nad Wilią. Tam bowiem było najbliższe gimnazjum. Ze szkoły Piłsudski wyniósł jak najgorsze wspomnienia. Jego dumę i patriotyzm upokarzało rusyfikacyjne nauczanie, zakaz mówienia poWięcej oGimnazjalista Ziuk[…]

Piłsudski odradza Narutowiczowi kandydowanie na prezydenta

Piłsudski odradza Narutowiczowi kandydowanie na prezydenta

Józef Piłsudski ogromnie cenił Gabriela Narutowicza. Współpracował z nim, jako ministrem spraw zagranicznych, gdy był Naczelnikiem Państwa. We wspomnieniu o Narutowiczu Marszałek podkreślał jego wyjątkową lojalność. Był też pewien, że zachowa on dla siebie to, o czym w dyskrecji rozmawiali. Zwracał też uwagę na wysoką kulturę Narutowicza i delikatność jego charakteru. Narutowicz nie chciał ubiegaćWięcej oPiłsudski odradza Narutowiczowi kandydowanie na prezydenta[…]

Generał Sosnkowski, naczelnik Piłsudski i grypa „hiszpanka”

Generał Sosnkowski, naczelnik Piłsudski i grypa „hiszpanka”

W grudniu 1918 roku umarła w Warszawie na grypę „hiszpankę” córka generała Kazimierza Sosnkowskiego. Epidemia w stolicy osiągnęła wówczas swój szczyt: w drugim tygodniu grudnia zmarły na grypę w stolicy 92 osoby. W styczniu 1919 roku Sosnkowski bardzo ciężko zachorował na „hiszpankę”. Niewiele brakowało, by Józef Piłsudski stracił wówczas jednego ze swoich najbliższych współpracowników. LiczącyWięcej oGenerał Sosnkowski, naczelnik Piłsudski i grypa „hiszpanka”[…]