BLOG Z WĄSEM

MUZEUM JÓZEFA PIŁSUDSKIEGO W SULEJÓWKU

Karty, przepowiednia i aresztowanie Józefa Piłsudskiego

Karty, przepowiednia i aresztowanie Józefa Piłsudskiego

Warszawa, 21 lipca 1917 roku. Józef Piłsudski gra w karty z najbliższymi współpracownikami: Kazimierzem Sosnkowskim, Arturem Śliwińskim i Michałem Sokolnickim. Ten ostatni wspominał po latach, że „nastrój był psi”, lecz widać było, że Komendant, wprawdzie niewesoły, „już zrzucił z siebie wszelki ciężar gniotący go przez długie miesiące, ciężar wątpliwości, niepokoju o to, co się stanie,Więcej oKarty, przepowiednia i aresztowanie Józefa Piłsudskiego[…]

Kostiuchnówka 1916. Odwrót przez bagna i powstrzymana szarża

Kostiuchnówka 1916. Odwrót przez bagna i powstrzymana szarża

Najbardziej krwawy bój Legionów Polskich rozpoczął się 4 lipca 1916 roku. Tamtego dnia ruszyła rosyjska ofensywa. Od wczesnego rana pozycje legionowe pod wołyńską wsią Kostiuchnówka, zostały zasypane lawiną pocisków artyleryjskich. Nigdy wcześniej legioniści nie przeżyli takiego zmasowanego i długotrwałego ostrzału. Gdy się skończył, ruszyła fala rosyjskiej piechoty. Zagrożony okrążeniem batalion 5. pułku piechoty Legionów musiałWięcej oKostiuchnówka 1916. Odwrót przez bagna i powstrzymana szarża[…]

Bojowiec i panna z dworu

Bojowiec i panna z dworu

Najpierw na ekranie ukazuje się siwowłosy, dostojny starszy pan. Mówi, że widzowie zobaczą za chwilę epizod z 1905 roku, „gdy naród nasz znów próbował stargać kajdany niewoli”, bezgraniczne poświęcenie bojowców, kontynuowane w Związku Walki Czynnej, organizacjach strzeleckich i w Legionach. To pierwsza scena filmu  „Na Sybir” z 1930 r., a tym panem jest pisarz WacławWięcej oBojowiec i panna z dworu[…]

Szaleńcy, czyli legioniści na ekranie

Szaleńcy, czyli legioniści na ekranie

W 1928 roku pojawili się w kinach „Szaleńcy”, film opowiadający o trójce legionistów. Tytuł miał wydźwięk ironiczny, bo reżyser Leonard Buczkowski stworzył pochwałę ekranowych postaci. Nie mogło być zresztą inaczej w drugim roku po przewrocie majowym i w dziesiątą rocznicę odzyskania niepodległości. Jednak opinię, że strzelcy Piłsudskiego, a następnie żołnierze Legionów, to rzeczywiście nierozważni szaleńcy,Więcej oSzaleńcy, czyli legioniści na ekranie[…]

Bomba zabija bojowca, a carskiego generała – strach

Bomba zabija bojowca, a carskiego generała – strach

19 maja 1905 roku. Weranda cukierni przy ulicy Miodowej w Warszawie. Huk, błysk, dym, a za chwilę wijące się na ziemi i nieruchome, poszarpane ciała. Dwudziestopięcioletni Tadeusz Dzierzbicki, bojowiec PPS oczekiwał na przejazd ulicą Miodową generał-gubernatora warszawskiego Konstantina Maksymowicza. Bojowiec miał rzucić bombę na powóz wiozący carskiego dostojnika z zamku do cerkwi, dawnego kościoła katolickiego,Więcej oBomba zabija bojowca, a carskiego generała – strach[…]

Bój pod Konarami w oczach Kadena-Bandrowskiego

Bój pod Konarami w oczach Kadena-Bandrowskiego

Znad Nidy forsownym marszem szła w maju 1915 roku I Brygada Legionów na front, by po kilku miesiącach okopowej służby wejść do boju. „Ze wzgórza, pod którym zatrzymały się kolumny, widać było cały teren przyszłej bitwy” – pisał Juliusz Kaden-Bandowski, oficer I Brygady w wydanej wkrótce po zakończeniu walk książce „Bitwa pod Konarami”. Przed oczamiWięcej oBój pod Konarami w oczach Kadena-Bandrowskiego[…]

442 dni Piłsudskiego w twierdzy magdeburskiej

442 dni Piłsudskiego w twierdzy magdeburskiej

Aresztowanie Józefa Piłsudskiego przez Niemców w lipcu 1917 roku było spowodowane jego zasadniczym zwrotem politycznym – zerwaniem z państwami centralnymi i wezwaniem, by legioniści nie składali przysięgi na braterstwo broni z ich armiami. Od tego właśnie lipcowego wydarzenia rozpoczyna się książka Mariusz Kolmasiaka „Więzień Magdeburski. Internowanie Józefa Piłsudskiego i dalsze losy Domku Magdeburskiego” (LTW). JestWięcej o442 dni Piłsudskiego w twierdzy magdeburskiej[…]

Konspiratorzy w kawiarni Bisanza

Konspiratorzy w kawiarni Bisanza

Błysk, huk, ból, a potem ciemność. Walery Sławek, jeden z kierowników Organizacji Bojowej PPS, został ciężko ranny w czerwcu 1906 roku podczas uzbrajania bomby, która miała zostać użyta podczas akcji w Milanówku na wagon pocztowy, przewożący pieniądze. Sławek został aresztowany, ale nie udowodniono mu udziału w próbie zamachu, ani przynależności do nielegalnej partii. Wyjechał doWięcej oKonspiratorzy w kawiarni Bisanza[…]

Rok 1920. Ukraińcy i Polacy defilują w Kijowie

Rok 1920. Ukraińcy i Polacy defilują w Kijowie

9 maja 1920 roku odbyła się w Kijowie wspólna, polsko-ukraińska defilada wojskowa. Przyjmowali ją gen. Edward Śmigły-Rydz, dowódca 3. Armii i płk. Marko Bezruczko, dowódca ukraińskiej 6. Dywizji. W ciągu dwóch poprzednich dni polscy żołnierze zajęli prawie bez walki miasto, z którego wycofały się oddziały Armii Czerwonej. Stolica Ukraińskiej Republiki Ludowej była wreszcie wolna odWięcej oRok 1920. Ukraińcy i Polacy defilują w Kijowie[…]

Bojowiec i córka carskiego generała

Bojowiec i córka carskiego generała

Aniuta Pankratowa (Nora Ney) jest oburzona. Ktoś zatrzymał pociąg, którym jechała, bo ogłoszono strajk. Sprawcą przerwy w podróży okazuje się działacz PPS i bojowiec Bolesław Ratomski (Franciszek Brodniewicz). Aniuta policzkuje go, ale widać w jej oczach błysk zainteresowana zabójczo przystojnym bojowcem. Akcja „Córki generała Pankratowa”, filmu z 1934 roku, w reżyserii Mieczysława Znamierowskiego i JózefaWięcej oBojowiec i córka carskiego generała[…]