Duchy, wróżby i życie zapisane w gwiazdach…

O zamiłowaniu Marszałka do układania pasjansów wie chyba każdy. Jednak „magicznych” zainteresowań i zdarzeń w życiu Józefa Piłsudskiego było więcej, niektóre naprawdę tajemnicze…

Seanse spirytystyczne w Belwederze

Horoskop Marszałka

Czy wyobrażacie sobie, że dzisiaj prezydent lub premier informuje, że weźmie udział w seansie spirytystycznym słynnego jasnowidza? Informacja taka chyba wzbudziłaby lekki niepokój w społeczeństwie. W dwudziestoleciu międzywojennym zainteresowanie magią, astrologią i zjawiskami nadprzyrodzonymi było jednak na tyle powszechne, że takie deklaracje nawet najwyższych urzędników państwowych nie wzbudzały powszechnego oburzenia czy zdziwienia, co najwyżej zaciekawienie.

Piłsudski także wziął udział w tzw. seansie spirytystycznym. Tak wspomina to zdarzenie Aleksandra Piłsudska:

„Zjawiska pozamaterialne zawsze bardzo go interesowały. Toteż kiedy gen. Zaruski zaprosił męża w imieniu p. Modrzejewskiego, bardzo znanego medium, na seans spirytystyczny, mąż wyraził zgodę na wzięcie w nim udziału. Ale seans nie był udany; wyraźniejszych zjaw nie widział; dostrzegł tylko nachyloną nad sobą twarz kobiety w chustce”.

Duch w Pałacu

Znacznie więcej „sukcesów” w zakresie kontaktu z duchami odnotowali z kolei goście Pałacu Belwederskiego. Tu również z pomocą przychodzą nam „Wspomnienia” pani Aleksandry:

„Wokół pałacyku powstała legenda, że duch Konstantego błądzi po ogrodach i salonach belwederskich i pojawia się w gabinecie, gdzie Wielki Książę za życia podpisał tysiące wyroków śmierci na Polaków. Sama nigdy żadnej zjawy nie widziałam, ale wielu znajomych twierdziło, że im się pokazały. Między innymi miał ją widzieć adiutant mego męża w wigilię rocznicy powstania 1830 r. Nawet mąż, najmniej przesądny ze wszystkich ludzi, przyznawał, że słyszał często kroki na korytarzu, pod drzwiami swojego gabinetu, chociaż nikogo tam nie było. Kiedy sypiał w swoim gabinecie w Belwederze, palił przez całą noc światło, czego nigdy nie robił w Sulejówku”.

Piłsudski_w_belwederze
Józef Piłsudski przy pracy w Belwederze. Źródło: NAC

Jasnowidz światowej sławy

Piłsudskiego zaciekawiły też kwestie związane z jasnowidztwem. Kiedy dotarła do niego sława wybitnego jasnowidza (podobno pomagał policji w najgłośniejszej sprawie kryminalnej w II RP – procesie Rity Gorgonowej), telepaty i spirytualisty inżyniera Stefana Ossowieckiego, postanowił wziąć udział w eksperymencie. Relację z tego wydarzenia znajdujemy we „Wspomnieniach” Aleksandry Piłsudskiej:

W tym samym czasie zainteresowało go jasnowidztwo. Por. Czesław Świrski, który znał bardzo dobrze inż. Ossowieckiego, jasnowidza, głośnego nie tylko w Polsce, zaproponował mężowi dokonanie z nim eksperymentu. Eksperyment miał polegać na tym, że Świrski zaniesie Ossowieckiemu zapieczętowany list męża do odczytania. Mąż napisał kilka słów na kartce, włożył ją do koperty i zalakował kopertę swoją pieczęcią. Gen. Sosnkowski stwierdził, że koperta jest zalakowana i że bez naruszenia pieczęci nie można jej otworzyć.

Świrski zaniósł kopertę do Ossowieckiego. P. Ossowiecki dotykając koperty od zewnątrz napisał na kawałku papieru treść listu i wręczył ją Świrskiemu. Mąż przeczytał kartkę. Była na niej formuła szachowa, ale wypisana błędnie. Okazało się, że to mąż popełnił błąd. Po tej pierwszej próbie zrobił z p. Ossowieckim doświadczenie telepatyczne, polegające na porozumieniu się na odległość. Obaj nastawili zegarki dokładnie i o określonej godzinie mąż miał nasłuchiwać. W zupełnej ciszy panującej w domu usłyszał o oznaczonej porze słowa: „zdzieś syro”. Wyjaśniło się potem, że w tym momencie weszła do pokoju żona p. Ossowieckiego, Rosjanka i wymówiła te słowa. I to doświadczenie się udało. Mąż uważał, że do telepatii, jak i do innych niewyjaśnionych dotąd przez naukę zjawisk psychicznych trzeba odnosić się poważnie, albo nie zajmować się nimi wcale”.

Gwiazdy w życiu Marszałka

Źródło: polona.pl

W II RP gazety często drukowały wróżby i horoskopy na najbliższy rok, również dla premiera czy prezydenta. Dziś także możemy poczytać, jakie życie gwiazdy przepowiadały Józefowi Piłsudskiemu – na stronie Polony (Biblioteka Narodowa) znajdziemy publikację „Żywot marszałka Piłsudskiego w gwiazdach pisany: zarys horoskopu” Jana Starży-Dzierżbickiego. Możemy się z niego dowiedzieć między innymi, że:

„W horoskopie Marszałka elementu materjalizmu – brak prawie zupełny. Większość planet pomieszczoną jest w „znakach wody” – symbolizującej ludzkie uczucia i wzruszenia.

Oznacza to naturę niezwykle uczuciową, tak bardzo wrażliwą – że wszystko się na niej odciska. Taki człowiek odczuwa wszystko przez swe uczucia i związanym jest silnie uczuciowo z innymi ludźmi. Jest to niezwykle charakterystyczną cechą horoskopu.

Druga natomiast połowa planet pomieszczona jest w znakach „ognia” – co oznacza entuzjazm, idealizm, pasję, zamiłowanie do heroizmu i wielkich celów. (…)

Niezmordowany, niespokojny duch tego znaku (Strzelca – przyp. red.) pobudza zawsze człowieka do ruchu naprzód, szuka nieustannie nowych dziedzin, w których mógłby się przejawić i wyrazić – a przedewszystkiem ma na celu rozwinięcie poczucia porządku, prawa, panowania nad sobą i nad innymi”.

Cariom budiesz! Wróżby syberyjskie

Opis charakterologiczny z horoskopu potwierdza także inna anegdota, dotycząca młodości Piłsudskiego spędzonej m.in. na zesłaniu na Syberii. Spotkał tam cygankę, która wróżyła z dłoni. Miała też wróżby dla młodego Piłsudskiego. Co przepowiedziała przyszłemu Marszałkowi Polski? Jak pisze Wacław Jędrzejwicz, biograf Piłsudskiego:

„W późniejszych latach Piłsudski, mówiąc o swym pobycie na Syberii, wspominał o wróżce-cygance, którą gdzieś spotkał. Chciała mu wróżyć, lecz spojrzawszy na jego rękę, w zdumieniu i jakby przerażeniu krzyknęła: Cariom budiesz!* – i uciekła”. (W. Jędrzejewicz, Józef Piłsudski, s. 19)

Biorąc pod uwagę dalsze losy Piłsudskiego, można uznać, że w zasadzie wróżby się sprawdziły.

* Będziesz carem (w tym kontekście: władcą)!

Autor: Marta Rogalska

Literatura:

  1. Aleksandra Piłsudska, Wspomnienia, Wydawnictwo LTW.
  2. Przemysław Szewczuk, Magiczne dwudziestolecie, PWN.
  3. Wacław Jędrzejewicz, Józef Piłsudski 1867-1935. Życiorys, Wydawnictwo LTW.